ดร.สมเกียรติ ชี้ ปฏิรูปภาครัฐ ต้องเริ่มจากเปลี่ยนกติกาการเมือง สร้างรัฐบาลเข้มแข็ง ควบคู่กับการตรวจสอบของรัฐสภา เสนอลดบทบาทองค์กรอิสระและตุลาการ
เมื่อวันที่ 5 ต.ค. 2563 ดร.สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์ ประธานสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย หรือ TDRI กล่าวในงานสัมมนาสาธารณะทีดีอาร์ไอ ประจำปี 2563 “แฮกระบบราชการ เปลี่ยนระบบปฏิบัติการประเทศ: จากบทเรียนการรับมือวิกฤติโควิด-19 สู่ความพร้อมรับมือความท้าทายในโลกใหม่” ว่า การปฏิรูปภาครัฐ ควรดำเนินการอย่างเร่งด่วนใน 4 ด้าน คือ การปฏิรูประบบราชการให้ตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนอย่างมีประสิทธิภาพ การปฏิรูประบบกฎหมายให้เกิดกฎกติกาที่มีความเหมาะสมเป็นธรรม มีต้นทุนต่ำและสามารถรับมือกับการเปลี่ยนแปลงได้ การพัฒนาระบบข้อมูล ซึ่งจะทำให้รัฐสามารถให้บริการประชาชนและกำหนดนโยบายได้อย่างชาญฉลาด และการปรับปรุงการเชื่อมต่อระหว่างรัฐกับประชาชน ซึ่งจะทำให้รัฐเข้าใจประชาชนและสามารถให้ความช่วยเหลือดีขึ้น ตลอดจนสามารถนำเอาพลังของสังคมมาช่วยพัฒนาภาครัฐ
“การปฏิรูปดังกล่าว จะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อประชาชนมีความตื่นตัวในการเรียกร้องและกดดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในภาครัฐ โดยต้องเริ่มจากการสร้างกติกาการเมือง คือ รัฐธรรมนูญ เพื่อให้เกิดรัฐบาลประชาธิปไตยที่ตอบสนองต่อประชาชนและมีขีดความสามารถสูง โดยควรยึดต้นแบบจากรัฐธรรมนูญฉบับประชาชน พ.ศ. 2540 ซึ่งช่วยให้เกิดรัฐบาลที่มีความเข้มแข็ง”
อย่างไรก็ตาม ดร.สมเกียรติ กล่าวอีกว่า รัฐบาลที่มีความเข้มแข็ง ต้องควบคู่ไปกับการสร้างความเข้มแข็งของกลไกในการตรวจสอบการใช้อำนาจของรัฐบาล โดยการเพิ่มบทบาทในการตรวจสอบของรัฐสภา ซึ่งเป็นตัวแทนของประชาชน การมีส่วนร่วมของประชาชนในการเสนอกฎหมายและตรวจสอบผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง การกระจายอำนาจสู่ท้องถิ่น ซึ่งถดถอยไปอย่างมากในช่วงหลายปีที่ผ่านมา พร้อมกับการลดบทบาทขององค์กรอิสระและตุลาการ ให้เหลืออำนาจในการตรวจสอบรัฐบาลได้เฉพาะในกรณีที่มีการละเมิดกฎหมายอย่างร้ายแรง และการเปิดพื้นที่ให้สื่อและภาคประชาสังคมมีส่วนร่วมในการตรวจสอบรัฐบาล
