พบสถิติชายไทย ป่วย ‘มะเร็งตับ’ อันดับ 1 กว่าครึ่งมีเชื่อไวรัสตับอักเสบบีและซีในร่างกาย เดินหน้าคัดกรองให้ได้ 42 ล้านคนในปี 2573 กรมควบคุมโรค ชวนตรวจฟรี ที่ รพ.สต. โรงพยาบาลใกล้บ้าน
นพ.นิติ เหตานุรักษ์ รองอธิบดีกรมควบคุมโรค ระบุว่า กระทรวงสาธารณสุข ได้คัดกรอง ไวรัสตับอักเสบ บี และซี ในประชาชนได้ทะลุเป้า 1.8 ล้านคนทั้ง 2 โรค และพร้อมเดินหน้าคัดกรองให้ได้ 42 ล้านคนในปี 2573 จากนโยบายที่องค์การอนามัยโลก ต้องการยุติไวรัสตับอักเสบ บี และซี ในปี 2573 ซึ่งสามารถเข้าตรวจคัดกรองได้ที่หน่วยบริการสุขภาพปฐมภูมิ ทั้งโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) และ โรงพยาบาลของรัฐใกล้บ้าน ภายใต้แนวคิด “We’re not waiting : HBV & HCV ตรวจเลย รอไม่ได้ เข้าถึงง่ายด้วยบัตรประชาชนใบเดียว”
สำหรับไวรัสตับอักเสบ บี และซี เป็นปัจจัยเสี่ยงของการทำให้เกิดโรคตับแข็ง และมะเร็งตับ ในประเทศไทย แต่ละปีมีผู้ป่วยมะเร็งตับ 27,000 คน พบมากเป็นอันดับ 1 ในเพศชาย และ อันดับ 4 ในเพศหญิง ซึ่งมะเร็งตับ เป็นโรคที่มีการพยากรณ์โรคที่รุนแรง อัตราการเสียชีวิตสูง ค่าใช้จ่ายในการรักษาก็สูง ซึ่งถ้าตรวจเจอระยะแรก ๆ จะทำให้การรักษาดีขึ้น
จากข้อมูล พบว่า 50-60% ของคนที่เป็นมะเร็งตับ ที่จะมีเชื่อไวรัสตับอักเสบ บี และซี ตัวนี้อยู่ในร่างกาย ถ้าคัดกรองได้ ก็จะช่วยลดควงามเสี่ยงของคนไทยในการเกิดมะเร็งตับ
ในส่วนของการคัดกรอง ไวรัสตับอักเสบบี ผู้ที่เกิดหลังปี 2535 จะได้รับวัคซีน ทำให้อัตราความชุกของโรคกลุ่มนี้อยู่ที่ 0.6% ของประชากร ส่วนคนที่เกิดก่อนปี 2535 อยู่ที่ 4%
“เราคาดการณ์ว่าคนไทยทั้งประเทศไทยที่มีไวรัสตับอักเสบบี แฝงอยู่มีประมาณ 2 ล้านคน การคัดกรองจะทำให้เราทราบและนำเข้าสู่การรักษา ”
นพ.นิติ เหตานุรักษ์
อย่างไรก็ตามยาที่รักษาไวัรสตับอักเสบบี ทุกวันนี้ยังมีแค่ยากดอาการ แต่ยังไม่หายขาดส่วน แม้กินยาอยู่ก็ยังสามารถแพร่ได้ ยังไงก็ต้องป้องกันการติดต่อจากสารคัดหลั่ง เลือด ควรมีเพศสัมพันธุ์ปลอดภัย ใส่ถุงยางอนามัย
ขณะที่การติดจากแม่สู่ลูกก็มีโอกาส ต้องมีการคัดกรองมารดา แม้จะมีโอกาสเพียง 0.6% ในคนที่เกิดหลังปี 2535 แต่มียาที่ไม่ให้เชื้อถ่ายทอดไปสู่ลูก ซึ่งเด็กเกิดใหม่ก็ได้วัคซีนป้องกัน
สำหรับ ไวรัสตับอักเสบซี โดยทั่วไปความชุกอยู่ที่ 1% ทั้งประเทศมีคนที่ป่วยโรคนี้อยู่ 5 แสนคน ข้อดีของไวรัสตับอักเสบซี คือ มียาที่รักษาได้หายขาดถึง 97% ยานี้ในช่วง 4 5 ปีที่แล้วราคาค่อนข้างสูง แต่ปัจจุบันบรรจุอยู่ในสิทธิประโยชน์การรักษาได้ทุกสิทธิ
“หากนำผู้ติดเชื้อเข้าสู่ระบบการรักษาได้ครบ จะป้องกันเกิดโรคตับแข็งและมะเร็งตับได้มากกว่า 5,000 คนต่อปี ลดการเสียชีวิตได้ ประมาณ 1,600 คนต่อปี”
นพ.นิติ เหตานุรักษ์