การควบคุม (หรือครอบงำ) ภาคประชาสังคมในไทย?

สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาได้เสนอร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยการดำเนินงานขององค์กรที่ไม่แสวงหารายได้หรือกำไรมาแบ่งปันกัน และเพิ่งผ่านช่วงรับฟังความคิดเห็นของประชาชนบนหน้าเว็บไซต์ของสำนักงานฯ นอกจากนี้ ยังมีร่างพระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาองค์กรภาคประชาสังคมของกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงมนุษย์ ซึ่งกำลังอยู่ในขั้นตอนการพิจารณา ร่างกฎหมายทั้งสองฉบับนี้ต่างมีผลกระทบต่อภาคประชาสังคมและองค์กรไม่แสวงหากำไรนอกภาครัฐ (NGOs) รวมไปถึงการดำเนินงานของกลุ่มองค์กรดังกล่าวในประเทศไทย ด้วยเหตุนี้องค์กร NGOs ทั้งระดับชาติและระหว่างประเทศจำนวนหนึ่งได้ยื่นข้อวิจารณ์ เพื่อเป็นข้อมูลประกอบการพิจารณาข้อกฎหมาย โดยมุ่งหวังว่าภาคประชาสังคมจะยังคงสามารถแสดงบทบาทอันสำคัญในการส่งเสริมการพัฒนาที่ครอบคลุมและเป็นธรรม รวมถึงการสนับสนุนความเป็นอยู่ของภาคส่วนที่มีความเปราะบางมากที่สุดในสังคม

ร่าง พ.ร.บ. ฉบับแรกที่กล่าวถึงข้างต้นได้รับความสนใจและเป็นที่ถกเถียงกันในวงกว้าง เนื่องจากมีการนิยามความหมายอันกว้างขององค์กรไม่แสวงกำไร อีกทั้งมีเงื่อนไขที่จะส่งผลกระทบอย่างมากต่อภาประชาสังคม ตามที่ได้ร่างไว้ในขณะนี้ พ.ร.บ.ดังกล่าวได้ครอบคลุมถึงเรื่องการบังคับการจดแจ้งต่อกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย (ความผิดต้องระวางโทษจำคุกสูงสุดไม่เกินหกปี และ/หรือ ปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท), การรับเงินทุนจากต่างชาติมาใช้ดำเนินกิจกรรมจะใช้ได้เฉพาะกิจกรรมที่รัฐมนตรีกำหนดเท่านั้น, ผู้รับจดแจ้งการดำเนินงานมีอำนาจเข้าไปในสถานประกอบการ รวมทั้งมีอำนาจตรวจสอบและทำสำเนาข้อมูลจราจรทางอิเล็กทรอนิกส์ขององค์กรได้ด้วย นอกจากนี้ยังมีข้อบังคับอันล่วงล้ำสิทธิ์ให้มีการตรวจสอบและให้รายงานการดำเนินการใช้จ่ายเงินและการดำเนินกิจกรรมอย่างเคร่งครัดมากยิ่งขึ้น
.
เพื่อที่จะทำความเข้าใจรายละเอียดของร่าง พ.ร.บ.ทั้งสองฉบับให้มากยิ่งขึ้น พร้อมทั้งเปิดพื้นที่ในการสะท้อนข้อคิดเห็นเรื่องการสร้าง(หรือทำลาย) สภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวยต่อการทำงานของภาคประชาสังคม จึงจัดงานเสวนาอภิปรายเรื่อง “การควบคุม (หรือครอบงำ) ภาคประชาสังคมในไทย?”

ร่วมอภิปรายโดย
• สัณหวรรณ ศรีสด | ที่ปรึกษากฎหมายคณะกรรมการนักนิติศาสตร์สากล (ICJ)
• Phil Robertson | รองผู้อำนวยการสำนักงานเอเชีย Human Rights Watch
• สุนทรี หัตถี เซ่งกิ่ง | กรรมการประสานงานองค์กรพัฒนาเอกชน (กป.อพช.)
• นาดา ไชยจิตต์ | ที่ปรึกษาการรณรงค์สิทธิมนุษยชน มูลนิธิมานุษยะ (Manushya Foundation)
.
ในวันที่ 22 เมษายน 2564 เวลา 17.30 น. ที่ SEA Junction ชั้น 4 หอศิลปกรุงเทพฯ และถ่ายทอดสดผ่านทางหน้าเพจ SEA-Junction และจำกัดผู้เข้าร่วมงาน โดยให้สิทธิ์แก่ผู้ที่มาก่อนหรือผู้ที่ได้สำรองที่นั่งไว้ล่วงหน้า